چۆن واده‌كه‌یت زۆر زیره‌ك تر بییت
.
چۆن واده‌كه‌یت زۆر زیره‌ك تر بییت
ئایا رۆژێك بیرت له مانای زیره‌كی كردۆته‌وه؟ یاخود زیره‌كی چیه؟
له ڕاستیدا هه‌ندێك كه‌س زیره‌كی تاك به‌و نمرانه هه‌ڵده‌سه‌نگێنن كه له تاقیكردنه‌وه‌كانی به ده‌ستی دێنێن و هه‌ندیكیش له‌ڕێی بیركردنه‌وه و هه‌ندێكیش له ڕێگه هه‌ڵسوكه‌وهته‌وه، واته ڕێگه‌یه‌كی چه‌سپاو نییه بۆ هه‌ڵسه‌نگاندنی زیره‌كی مڕۆڤ.
مێشكی مڕۆڤ كلیلی هه‌ڵسه‌نگاندنی زیره‌كی مڕۆڤه وه تو
انایه‌كی زۆری هه‌یه له خۆگونجاندن و نوێبونه‌وه،تۆڕی ده‌ماری مێشك درێژ ده‌بێته‌وه و ئاڵۆزتر ده‌بێت هه‌رچه‌نده شتێكی نوێ ده‌رباره‌ی بزانین و شاره‌زایی په‌یدا بكه‌یت. وه زیره‌كی مڕۆڤ له مێشك هه‌ڵده‌قوڵێت.
فه‌رموون بۆ خوێندنه‌وه‌ی ئه‌م چه‌ند ڕێگایه بۆزیادكردنی ئاستی زیره‌كیتان.
1- بيركردنه‌وه ( التأمل)
هه‌زاران ساڵ له‌مه‌وبه‌ر مڕۆڤ زانیویه‌تی كه بیركردنه‌وه سوودی زۆری هه‌یه . وه‌بیركردنه‌وه له كه‌سێكه‌وه بۆ كه‌سێكی تر ده‌گۆڕێت، به‌ڵام به‌شێوه‌یه‌كی گشتی هێمن و ئارامی جه‌سته‌یی و ڕیكخستنی هه‌ناسه‌دان و گه‌یشتن به ئارامی مێشك ده‌گرێته‌وه.بیركردنه‌وه كاریگه‌ری زۆری هه‌یه له بنیادنان و نوێبوونه‌وه‌ی مێشك. وه‌هه‌روه‌ها توێژه‌ران ئاماژه به‌وه ده‌كه‌ن كه بیركردنه‌وه زۆر به‌سووده بۆ میمۆری ( ذاكرة)ی مڕۆڤ و به هێزكردنی فرمانه‌كانی مێشك و ووردبوونه‌وه(تركیز) .
2 – ڕاهێنان به مێشكت بكه
مێشكیش وه‌ك هه‌موو به‌شه‌كانی تری له‌ش پێویستی به ڕاهێنانی ته‌ندروست هه‌یه بۆ زیادكردنی تواناكانی ، چه‌نده‌ها ڕێگه هه‌یه بۆ ڕاهێنانی مێشك له‌وانه یاری سودۆكو و شیكاركردنی ووشه‌ی یه‌كتربڕ، وه چه‌ند ڕێگایه‌كی تری ئه‌كادیمی هه‌یه له‌وانه شیكاركردنی هاوكێشه بیركارییه‌كان و ئه‌وبابه‌تانه‌ی كه داوات لێده‌كات چه‌ند ووشه‌یه‌ك پێك ببه‌ستیته‌وه وه‌ك (گاز، رۆشنایی ، كونی ڕه‌ش ) وه‌ڵامه‌كه‌ی ئه‌ستێره‌یه. وه چه‌ند ڕێگایه‌كی تری ئاسان هه‌یه بۆ ڕاهێنانی مێشك وه‌ك شوشتنی ددان و نان خواردن و نووسین به پێچه‌وانه‌ی ئه‌و ده‌سته‌ی كه لێی ڕاهاتووی واته به ئه‌گه‌ر ده‌ستی ڕاست به‌كارده‌هێنی بۆ ئه‌و كارانه‌ی كه له سه‌ره‌وه باسم كرد ئه‌وا ئێستا ده‌ستی چه‌پ به‌كاربهێنه. وه چوون بۆ ده‌وام به پێچه‌وانه‌ی ئه‌و ڕیگایه‌یی كه له سه‌ری ڕاهاتووی .
به‌ڵام له هه‌موو ڕاهێنانه‌كان گرنگ تر و به‌سوود تر بۆ مێشك خوێندنه‌وه‌یه.
3 –خه‌وێكی ته‌ندروست بكه
ئه‌و ڕاهێناننانه‌ی كه له كاتی به ئاگایدا ده‌یان كه‌یت زۆرگرنگه بۆ مێشك، به‌ڵام سودی خه‌و چیه ؟ مێشك ی مڕۆڤ به ئاسانی داناخرێت واتا له‌كاتی نوستنیش هه‌ر به فرمانه‌كانی ڕاده‌بێت .مێشكی مڕۆڤ وه‌ك كۆمپیوته‌ر وایه واته ئه‌و كاتانه‌ی كه نوستویت ئه‌وا مێشك ڕاده‌بێت به ڕێكخستنه‌وه‌ی ئه‌و زانیارییانه‌ی كه به ڕۆژ وه‌رت گرتووه وه‌ه هه‌ڵده‌ستێ به نوێكردنه‌وه‌ی خۆی خانه‌كانی .
به‌ڵام كه‌م خه‌وی به‌ربه‌ستێكی گه‌وره‌یه له‌به‌رده‌م كاری مێشك،بۆیه له كه‌سی پێگه‌یشتوو له‌شه‌ودا پێویستی به خه‌وێكی ئارام و ته‌ندروست هه‌یه بۆ ماوه‌ی 6 تا 8 كاتژمێر ، كه ئه‌وه‌ش له كه‌سێكه‌وه بۆ كه‌سێكی تر وه له ته‌مه‌نێكه‌وه بۆ ته‌مه‌نێكی تر ده‌گۆڕیت
4 –جه‌سته‌ت به ته‌ندروستی بهێله‌وه
هه‌روه‌ك ده‌وترێت: (العقل السلیم فی الجسم السلیم) واته : (مێشكی ته‌ندروست له جه‌سته‌ی ته‌ندروست دایه) ، كه‌واته بۆ ئه‌وه‌ی زیره‌كیت زیاد بكه‌یت ده‌بێ گرنگی به جه‌سته‌ت بده‌یت. ڕاهێنانه وه‌رزشیه‌كان گرنگیه‌كی زۆری هه‌یه بۆ ته‌ندروستی جه‌سته ده‌بێته هۆی زیادبوونی پاڵنانی خوێن بۆ له‌ش و بۆ مێشك كه ئه‌مه‌ش زۆر گرنگه چونكه ڕێژه‌ی ئۆكسجین كه هه‌ڵده‌مژرێت زیاد ده‌كات . كیشی مێشكی مڕۆڤ 1.4 كیلۆگرامه كه‌چی %20 ئه‌و ئۆكسجینه‌ی كه له‌كاتی هه‌ناسه‌دان هه‌ڵیده‌مژین بۆ مێشك ده‌چێت.كه‌واته بێویسته ڕاهێنانه وه‌رزشیه‌كان بكه‌ینه به‌شێك له ژیانی رۆژانه‌ماندا. هه‌روه‌ها پێویسته گرنگی به خواردنی ماسی و سه‌وزه گه‌ڵا په‌ڕه‌ییه‌كان و میوه بدرێت به تایبه‌تی ئه‌و خۆراكانه‌ی كه ده‌وڵه‌مه‌ندن به پڕۆتین.
_________________________________
